Seha bir şeye ihtiyaç duyulduğu zaman o şeyin ne fazla ne de noksan olarak verilmesidir. Ve lü'm kendisine ihtiyaç olmadığı halde bir şeyin verilmesidir.
Bunlar sureti ve manayı içine alır. Surete örnek: Bir ziyafette misafirin doyabileceği kadar yemek hazır edilmesi seha'dır.
Ve bir misafirin ihtiyacından daha fazla yemek hazırlanarak israf edilmesi; veyahut onların aç kalmalarına sebep olacak kadar az yemek tedarik edilmesi lü'm dür.
Bundan dolayı bir şeyin verilmesinde ihtiyaç derecesini geçen ifrat ve ihtiyaç miktarını azaltan tefrit etti.
Ve her bir işin biri ifrat ve diğeri tefrit olmak üzere iki tarafı vardır. Bu iki taraftan birisine kastetmek ve yönelmek zemmedilmiştir.
Ve bunun hakkında ben nazmen şöyle derim: Zamanın geçmesi ile eskimiş olan bir darb-ı mesel halen dahi geçerlidir ki, o darb-ı mesele kulak işitir ve akıl sıhhatine hükmeder.
O da budur ki: Bir şeyi istediğin zaman vasatlık üzere ol, o işin ortasını seç! Nitekim işlerin hayırlısı vasat olandadır. buyurulmuştur.
Çünkü bir şeyin ortasının iki tarafı zemm edilmiştir. Çünkü bir tarafı ifrat ve diğer tarafı tefrittir. Tedbirat-ı İlahiye İbni Arabi
K.B.E. Y. Hafize Şanlı
Yorumlar (0)
Yorum Yazın